A integración e a inclusión son formas de responder á diversidade que temos na aula.
Polo xeral, hai dous erros que adoitamos cometer cando pensamos na diversidade:
- Erro 1: Pensamos en alumnos con necesidades educativas especiais ou dificultades de aprendizaxe por calquera motivo (físico, psicolóxico, familiar ou sociocultural).
- Erro 2: Confundimos inclusión con integración.
O noso sistema educativo define a atención á diversidade da seguinte maneira:
“Enténdese por atención á diversidade o conxunto de medidas e accións que teñen como obxectivo adecuar a resposta educativa ás diferentes características e necesidades, ritmos e estilos de aprendizaxe, motivacións, intereses e situacións sociais e culturais de todos os estudantes”.
A partir desta conceptualización, articúlanse unha serie de respostas (medidas), clasificadas en ordinarias e extraordinarias, establecendo a forma de aplicalas: de menor a maior. As medidas extraordinarias de atención á diversidade só poden ser aplicadas cando as ordinarias resultaron insuficientes.
O principal obxectivo da atención á diversidade é conformar un sistema educativo inclusivo que promova o respecto e o valor de todo tipo de diversidade e sen ningún complexo á hora de adaptar a contorna ás necesidades das persoas que a habitan.
Con esta entrada iniciamos a temática do blogue de atención á diversidade, porque entender a diferenza entre integrar e incluír é o piar básico dunha atención educativa que promova espazos cómodos, seguros para todas as persoas.
As diferenzas entre integración e inclusión.
Integración
Entende a diversidade como un problema que ten unha persoa e que se debe corrixir.
O foco da atención ponse nas dificultades.
As medidas son para o alumnado con dificultades para a aprendizaxe.
Ofrece, dependendo da diversidade, o mesmo a tódalas persoas.
O seu principio é o de competitividade.
As medidas aplícanse de forma individual, a cada alumno/a.
Tenta “normalizar”.
Trata de corrixir, de cambiar.
Busca que sexa o alumno/a quen se adapte ao grupo.
A diversidade enténdese como factor que dificulta unha educación de calidade.
Inclusión
Entende a diversidade como o produto da interacción entre a persoa e o seu ambiente.
A atención ponse nas capacidades que toda persoa ten.
As medidas son para todo o alumnado.
Ofrece a cada persoa o que necesita (equidade), xeneralizando os apoios.
Ten a súa base en principios de cooperación, de solidariedade.
As medidas diríxense á aula no seu conxunto.
Acepta e dá valor a cada persoa tal e como é.
Respecta todas e cada unha das diversidades que existen na aula.
Busca que o grupo respecte e valore todo tipo de diversidade.
A diversidade vese como un valor que facilita a aprendizaxe entre iguais.
A inclusión é o factor de protección máis importante a nivel social para evitar a aparición de calquera comportamento que entrañe riscos para un mesmo ou para os demais (incluíndo o acoso entre iguais).
Se somos quen de crear un ambiente inclusivo para toda diversidade, estaremos a excluír comportamentos contrarios á convivencia no centro. Se nos preocupamos máis por etiquetar e por segregar en función da diversidade de cada persoa, estaremos a favorecer un clima promotor de comportamentos pouco adecuados para a convivencia.
Entender que as nosas decisións cotiás, diarias, inclúen ou integran é a forma que temos de responder á diversidade e crear o noso clima de convivencia, dentro como fóra das aulas.
Falta dicir que incluír non supón obviar as dificultades, todo o contrario, supón ensinar desde as potencialidades que todas as persoas temos para superar as tarefas que conlevan maior esforzo.
A aprendizaxe non só sucede por repetición e memorización, existen outras formas de aprender e de ensinar e non todos, non todas, temos que seguir exactamente o mesmo camiño e ao mesmo tempo.
0 Comments